تحقیق انتقادی «شیء فی نفسه» در نظریه ی معرفت کانت

نویسندگان

محمد اصلانی

چکیده

مفسران کانت با توجه به مکتوبات وی درباره‏ی «شیء فی نفسه» دو تفسیر کاملاً متفاوت ارائه کرده‏اند. تفسیر اول «شیء فی نفسه» را مثبت تلقی کرده، آن را «موجود» می‏داند و «علت» پدیدار به شمار می‏آورد. تفسیر دوم، «شیء فی نفسه» را منفی تلقی کرده، پدیدارها را تنها موجوداتِ ممکن می‏ انگارد. این مقاله ضمن بررسی سخنان کانت و مفسران وی در این باره، روشن می‎‏سازد که این دو تفسیر با یکدیگر متناقض اند و لاجرم باید یکی از آن‏ها را پذیرفت. سپس نشان می‏دهد که هر دو تفسیر با مشکلاتی مواجه اند که از عهده‏ی حل آن‏ها برنمی‏آیند. پس از آن، مبتنی بر اصولِ منطقی، ناکارآمدیِ راه‏حلی را که جامع بین دو تفسیر است نشان می‏دهد. نتیجه این که: نظریه‏ی معرفت کانت اساساً حاوی تناقضی است که بیانگرِ عدم صحت ساختاری و محتواییِ آن است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحقیق انتقادی «شیء فی نفسه» در نظریه‌ی معرفت کانت

مفسران کانت با توجه به مکتوبات وی درباره‏ی «شیء فی نفسه» دو تفسیر کاملاً متفاوت ارائه کرده‏اند. تفسیر اول «شیء فی نفسه» را مثبت تلقی کرده، آن را «موجود» می‏داند و «علت» پدیدار به شمار می‏آورد. تفسیر دوم، «شیء فی نفسه» را منفی تلقی کرده، پدیدارها را تنها موجوداتِ ممکن می‏‌انگارد. این مقاله ضمن بررسی سخنان کانت و مفسران وی در این باره، روشن می‎‏سازد که این دو تفسیر با یکدیگر متناقض‌اند و لاجرم باید...

متن کامل

مکان فی نفسه و اشیاء فی نفسه تفسیر فلسفه استعلایی کانت درباره مکان

در نظریه کانت مکان و زمان شرط و ممهد نسبت اشیا با یکدیگر (Verhaltnis) در مکان (و زمان) است، اما همچنین مکان (و زمان) با ما نسبت و رابطه‌ای (Beziehung) دارد که غیر از نسبت و رابطه اول است. ما در این تحقیق بیان خواهیم کرد که چنانچه نسبت اشیاء با یکدیگر در مکان، نسبت و رابطه‌ای صرفاً مکانی باشد، کانت باید به اصالت مکان پیش از نسبت مکان با ما و نیز اصالت مفهوم مکان پیش از مفهوم زمان اقرار نماید. این...

متن کامل

«شیء فی نفسه» و «پدیدار» در نظر کانت و علامه طباطبایی

این مقاله در تلاش است تا به این مسأله پاسخ گوید که شیء فی نفسه، پدیدار، و ارتباط میان این دو در فلسفۀ کانت و علامه طباطبایی چگونه تبیین می شوند و دیدگاه علامه طباطبایی چگونه می تواند چالش های موجود در فلسفۀ کانت را پاسخ دهد؟ در این تحقیق مشخص می شود که کانت با اقرار به نوعی ارتباط ضروری میان ذات معقول و پدیدار، پذیرش وجود ذوات معقول را امری اجتناب ناپذیر می داند اما بیان می کند که ذات معقول یا ...

متن کامل

شیء فی‏ نفسه از دیدگاه فیشته

وجود شیء فی‌نفسه به معنای جهان مستقل از ذهن و مسائل مرتبط به آن همواره یکی از مهمترین مسائل فلسفه به شمار می‌آمده است. به نظر بسیاری از متفکران، در طول تاریخ تفکر فلسفی، شیء فی‌نفسه از واقعیت برخوردار نیست. کانت از زاویه دیگری شیء فی‌نفسه را در نظر می‌گیرد. وی بیان می‌کند که متعلق آگاهی ما فقط پدیدارها هستند اما پدیدار بدون چیزی که این پدیدار، پدیدار آن باشد معنا ندارد. بنابراین لحاظ شیء فی‌نفس...

متن کامل

بررسی اصل غایت فی نفسه بودن انسان در فلسفه وظیفه گرایانه کانت

دیدگاه متداول این است که نظریه اخلاقی کانت یکی از نظریات وظیفه گرایانه در اخلاق هنجاری است. یعنی درستی و نادرستی فعل اخلاقی را بر دو مفهوم خوبی و بدی و نتایج فعل استوار نمی کند و بدین ترتیب در تقابل با دیدگاه غایت گرایی است. کسانی که دیدگاه کانت را وظیفه گرایانه می دانند مدعی اند در نگرش کانت درستی و نادرستی فعل مقدم بر خوبی و بدی آن است. بر اساس تقریر متداول از اندیشه کانت، درستی مبتنی بر ارزش...

15 صفحه اول

تحقیق و تصحیح انتقادی رساله «فی أغراض ما بعد الطبیعة»

فی أغراض مابعدالطبیعة نام رسالة کوچکی از فارابی است که همانند بسیاری از آثار فارابی حجم اندکی دارد؛ ولی علی‌رغم حجم اندکش حاوی مطالب بسیار مهمی است و نقطة عطفی در تحلیل تعریف و موضوع مابعدالطبیعه محسوب می‌شود. از آن‌جا که این رساله تاثیر بسزایی در ارائة تعریف و موضوع مابعدالطبیعه بر نظام مابعدالطبیعی ابن‌سینا داشته و ابن‌سینا نیز در زندگی‌نامة خود نوشتش فهم خود را از غرض کتاب ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز

ناشر: دانشگاه شیراز

ISSN 2251-6123

دوره 13

شماره 48 2013

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023